Sluiten
Madonna met kanunnik Joris van der Paele

Vrienden van Musea Brugge

Publieke groepsportretten in Brugge in de achttiende eeuw

Lezing op zondag 24 september 2023 om 10:30 uur door prof. em. dr. Erik Muls

Groepsportret 01
Afbeelding 1

Publieke groepsportretten zijn institutionele portretten van magistraten, van leden van een beroepsgroep (zie afbeelding 1: Anoniem, Groepsportret van het Brugse schippersambacht, 1702, olieverf op doek, 180 x 200 cm, Musea Brugge, inv. nr. 1985.GRO0015.I) of een gewapende gilde, of van leken met een sociaal of godsdienstig engagement. De productie van deze portretten is een Europees fenomeen. Tussen het einde van de vijftiende eeuw en 1800 werden er honderden geschilderd in de Nederlanden, Venetië, Parijs en Engeland. Uit de periode tussen 1460 en 1800 zijn in de Zuidelijke Nederlanden 190 publieke groepsportretten bewaard gebleven of iconografisch-archivalisch gedocumenteerd. De belangrijkste centra zijn Brugge, Brussel en Antwerpen.

Groepsportret 02
Afbeelding 2

Het corpus publieke groepsportretten in Brugge 1468/69-1800 bestaat uit 43 werken. Tussen 1468/69 en 1650 worden door onder meer Gerard David, Pieter Pourbus en de schildersfamilie Claeissens zowel portretten gemaakt met een religieuze context, die de beeldtaal van devotieportretten overnemen, als groepsportretten van magistraten met een profaan thema. Na 1650 zijn het vooral de schuttersgilden, ambachten en bestuurders van sociale instellingen die een groepsportret bestellen. Archivalisch onderzoek van dat bestand heeft geleid tot een unieke inkijk in de stadsgeschiedenis van Brugge tijdens de vroegmoderne tijd.

Tijdens de lezing worden de verhalen achter drie groepsportretten uit de achttiende eeuw nader toegelicht. Het gaat om kwezels, die een godshuis stichten, om schippers, die tot verrassend nieuwe informatie leiden over de stichters van de Brugse Kunstacademie en om kleermakers, (zie afbeelding 2: Pieter Beuckels, Het bestuur van het Brugse kleermakersambacht, 1754, olieverf op doek, 146,7 x 209,5 cm, Musea Brugge, inv. nr. 0000.GRO1456.I) die met één portret drie eeuwen Brugse armenzorg uitbeelden.

Praktisch

Wie? prof. em. dr. Erik Muls
Wat? lezing "Publieke groepsportretten in Brugge in de achttiende eeuw"
Waar? Vriendenzaal - Dijver 12 - 8000 Brugge
Wanneer? zondag 24 september 2023 | 10:30 uur | niet-leden € 5,00 | VSMB-leden gratis
Hoe?
inschrijven niet nodig