Sluiten

Delphine Lecompte: Gedicht bij het Reliekschrijn van de heilige Ursula

Hans Memling, 1489

Highlight SH Heilige Ursulaschrijn Hans Memling

Het werk

De bekende Vlaamse primitief Hans Memling maakte deze zeer zeldzame reliekhouder speciaal voor het Sint-Janshospitaal. Het is één van de topstukken van het museum. Het bevatte oorspronkelijk relieken van verschillende heiligen, waaronder die van de heilige Ursula. De legende van Ursula op het schrijn leest als een stripverhaal anno 1489. Vol kleur, licht en goud is het een feest voor het oog. Het schrijn is een combinatie van architectuur, beeldhouw- en schilderkunst. Enkel op religieuze feestdagen, zoals op de naamdag van Ursula op 11 oktober, werd het schrijn tevoorschijn gehaald of meegedragen in een processie.

Luister naar een selectie uit het gedicht, voorgelezen door Delphine Lecompte.

Ursula, Cecilia en Barbara: de verkrachting, de muziek en de genezing

Deel 1: de verkrachting

Delphine: Ursula, is er nog plaats voor mij onder je mantel van hermelijn?
Ursula: Nee Delphine, want jij ben immers geen maagd
Je hebt je maagdelijkheid ontzettend vroeg weggeven aan een kleermaker
Van Pakistaanse afkomst
Delphine: Zijn afkomst heeft geen belang
Ursula: Dat kan je wel beweren
Delphine: Maar de plaats was cruciaal, de plaats waar ik werd ontmaagd
Ursula: In de duinen van De Panne
Delphine: Ja, in de duinen van De Panne
De Pakistaanse kleermaker sabbelde op een rabarberstengel
De penetratie had weinig belang voor hem
Ursula: Het was een verkrachting
Delphine: Nee, niet elke seksuele daad tussen een twaalfjarige spijbelaar
En een Pakistaanse kleermaker mag een verkrachting heten
Ursula: Maar je bent naar de politie gegaan!
Delphine: Uit verveling, het was een lange zomer en ik had geen hobby’s
Ik heb nooit hobby’s gehad, tenzij je brandstichting en kleptomanie hobby’s kan noemen
Ursula: Brandstichting en kleptomanie zijn geen hobby’s
Delphine: Dan had ik geen hobby’s en ik verveelde me steendood, of stierlijk als je dat liever hoort
Ursula: Stierlijk is beter
Delphine: De liefde bedrijven in de duinen en achteraf de politie op de mouw spelden
Dat het gewelddadig was geweest bracht tijdelijk soelaas, maar al snel voelde ik me schuldig
Ursula: De Pakistaanse kleermaker werd gelyncht
Delphine: Hij kon ontkomen, maar hij moest onderduiken en zijn vrouw geloofde mijn verhaal
Ursula: Ze verliet hem
Delphine: Ze bleef bij hem, rancuneus en wantrouwig, het huwelijk werd toxisch en ze ging vreemd
Om hem te kwellen, zuiver om hem te kwellen, ze genoot niet van haar affaires
Met verwaande blaaschirurgen en naargeestige struisvogelkwekers
Ursula: Er is nog plaats onder mijn mantel van hermelijn, kom bij me schuilen Delphine
Delphine: Nee, Ursula, nee, je mantel zou me versmachten en daarbij: je hebt me eerst afgewezen
Dat ben ik niet vergeten.
Ursula: Je moet vergevingsgezind zijn
Delphine: Ik moet helemaal niets, ik ben godzijdank een heks en geen heilige.

Deel 2: de muziek

Delphine: Cecilia, ben je ook de patroonheilige van The Beatles?
Cecilia: Ik ben de patroonheilige van alle muzikanten, dus ook van The Fab Four
God hebbe hun ziel
Delphine: De helft van The Beatles is nog in leven
Cecilia: Ik weet het
Delphine: Na mijn verkrachting had ik een afspraak met mijn kribbige dermatoloog
In de behandelkamer hing een poster van Abbey Road en ik dacht: nu is die plaat
Voorgoed bezoedeld en verbrod voor mij, maar het tegendeel bleek waar
Cecilia: Het was een ontmaagding, geen verkrachting
Delphine: De ontmaagding genas mijn eczeem niet, wel integendeel: ik etterde
En verloor dikke schilfers, mijn kribbige dermatoloog ving de schilfers op
In doorzichtige buisjes en hij maakte foto’s van mijn vochtige vogelbekdiervormige eczeemplekken
Cecilia: Hij vroeg naar je lievelingsliedje van The Beatles
Delphine: Ja, en ik zei Act Naturally en hij riep geërgerd: dwaas gedrochtelijk wicht!
Hij gaf me een tube zalf mee en toen stond ik weerloos op het parkeerterrein
Twee rottweilers waren aan het stikken in een okerkleurige Landrover
Ik nam een spade en brak de ramen maar het was te laat
Cecilia: Een jammerlijke zaak
Delphine: Op de chauffeurszetel lag een krasbiljet, ik heb het meegenomen
In een lege weide heb ik het zilveren laagje weggekrast: drie lachende gezichtjes
Maar een bietenboer kwam op me afgestormd met een trombone
Hij brak mijn neus met de trombone en liet het instrument daarna vallen in de modder
Ik kermde en probeerde mijn neus te deppen met het krasbiljet
Maar de bietenboer griste het biljet uit mijn hand en hij werd een verdoemde miljardair
Cecilia: Er klonk nooit muziek in het paleis van de miljardair en op zijn 52ste verjaardag
Stikte hij in een marsepeinen wezelstaartmaki
Delphine: Mijn lievelingsliedje van The Beatles staat niet op Abbey Road, sorry kribbige dermatoloog!

Deel 3: de genezing

Delphine: Barbara, luister naar mij… luister je?
Barbara: Ik luister
Delphine: Ik was een heidense puber en ik wilde zo snel mogelijk mijn maagdelijkheid verliezen
Ik was te lelijk om een jongen van mijn leeftijd te vinden
Dus nam ik mijn toevlucht tot een oude wanstaltige wrattige Pakistaanse kleermaker
Met een rabarberstengel
Barbara: Heeft hij je maagdenvlies doorboord met een rabarberstengel?
Delphine: Natuurlijk niet! Hij gebruikte zijn erectie, zoals elke man en muis en slaaf en melancholische baggeraar
Maar tijdens de moeizame penetratie bleef hij sabbelen op de rabarberstengel
Het werkte op mijn zenuwen, het oorverdovende sabbelen overstemde het geluid van de baren
Barbara: Hij heeft je verkracht op het strand
Delphine: Hij heeft me ontmaagd in de duinen van De Panne
Omdat het niet zalig was ben ik naar de racistische politie van Veurne gegaan
Om mijn beklag te doen, ik had vrijwel meteen spijt
Barbara: Maar toen was het al te laat
Delphine: De Pakistaanse kleermaker moest onderduiken
Hij had een belachelijke naam
Barbara: Spreek zijn naam uit
Delphine: Nee
Ik kan wel de naam uitspreken van de jongen op wie ik verliefd was: Hans
Guitige Lori ging met hem lopen
Ze zijn getrouwd ondertussen, ze wonen boven een reptielenwinkel in Ledeberg
Prozaïsch en zielloos
Barbara: Dat zeg je met zichtbaar genoegen
Delphine: Ja
Barbara: Ik wacht nog op de naam van je verkrachter
Delphine: Koning Bulu
Barbara: Bulu
Delphine: Koning Bulu met de twee scepters: één van zweterige kloppende vlezigheid en één van vezelige krakende wrangheid
Barbara: Erectie en rabarberstengel
Delphine: Ben ik genezen?
Barbara: Ja.

Delphine Lecompte