Sluiten
Porcelain id Musea Brugge Isaac Ponseele

Museumartiest Porcelain id

Brieven aan niemand in het bijzonder 3

Secret reflet

Het werk

Secret-Reflet (Fernand Khnopff, 1902, Groeningemuseum)

'Secret-Reflet' resoneert met Porcelain id. Door Khnopffs sentimentele band met Brugge, als een fysieke plek én als een "diepgevoeld" sentiment. "Het werk roept bij mij een bekende gedachte op. Eén waarin ik begrippen als gemis, herinnering en nostalgie behandel als werkelijke plaatsen in de wereld en als locaties-binnenin-onszelf: tegelijk tastbaar en onvermijdelijk ongrijpbaar", aldus onze museumartiest.

Bekijk het werk hier

Brief

Donderdag 12 september, Antwerpen

Gisteren zou ik de muziek verzorgen voor de proclamatie die plaatsvond op mijn oude campus, wat ik ook heb gedaan. Onderweg kwam niet de nostalgie op die ik had verwacht, sterker nog, er borrelde een onderhuidse irritatie op, met de wereld om me heen. Het feit dat ik voor vijf uur opstond, zal daar wel iets mee te maken hebben gehad. In die kerk zou Sint Laurentius de avond ontvouwen. Ik pakte de vijf-snarige ter hand in de hoop dat die van pas zou komen, ondanks het feit dat ik er al maanden niet meer op had gespeeld. Nu ligt hier een eerste struikelblok voor een onvoorzichtige geest. Melancholie schuilt vaker in de wakkere ziel dan niet, zo zichtbaar.

Mijn verwachting om het te voelen gaf niet genoeg brandstof voor een echte implosie. Het bleef bij korte, maar zalige gesprekken met oude docenten, onthaal- en bibliotheekmedewerkers, hier en daar. Er was de overdreven en onontkoombare grootsheid van het geluid in deze kerk.
In het publiek zag ik het brievenmeisje, dat een moment van korte nukkigheid bezorgd heeft. Ook hier speelde nostalgie geen rol. Er was de afwezigheid van een goede vriendin uit mijn eigen studententijd, waarvoor ik veel lawaai en gedonder maakte in die houten stoel omringd door goud, Christus en zijn lijden en een kerk vol nieuwe kunstenaars volgens de regels van de academie.

“Hier verkrijg je niets dan eenvoud”, dacht ik bij het afsluiten van de avond met het laatste nummer. Er zou gratis wijn zijn: ik zou precies één glas drinken en proberen te ontsnappen aan dat verschrikkelijk warme deken dat heimwee is.

Ik sprak met vrienden op de receptie en maakte me uit de voeten. Ik ontmoette er nog een paar in de stad - hartelijke begroetingen - en ik liep een tijdje met een aantal van hen mee. Ik liet bijna methodisch los, dacht ik. Dit zonder een intellect om over te pochen. Nee, het was volgens mij de simpele wetenschap dat loslaten zich niet verschuild heeft achter een wakkere of niet-wakkere geest. Het is of was, als het ware één rustige, in zichzelf gedoken vriend. Schuifelend met gemak, een hele tijd vlak naast me. Wachtend om opgemerkt te worden. Maakt die zich veel zorgen om mijn stotterende, walgelijke herhaling van fouten en blunders? Zeker niet, hooguit een knikje of net hoorbare zuchten. Goed hé..? Ik nam toen de tram naar mijn goede vriend. Die had zoals het bij die goede vriend past, gebeld over een tafel met eten die klaar zou staan. En ik voeg toe, met lieve mensen die genesteld bij die tafel zaten. Op een avond als deze wil ik best de maan of andere ver-wegstenen botvieren, uit diepe dankbaarheid. Ik buig voor deze avonden en nog meer voor deze mensen.

En zo verruilde ik de stille waanzin voor een tafel voor een TV waar zich een Amerikaanse survival serie afspeelde, in al zijn moderne tragedies. Ver daarbuiten - voorbij het raam en wit geschilderd ijzeren balkon - ontkwam de stad voor een zoveelste nacht niet aan haar lot, en dat zonder 'productie-trukkerij'. En wat hield me al die tijd warm? Die vroege ochtend waarmee het begon! Het weerzien van de kleine. Dat was dus het tafereel dat zich heeft ontvouwen; een uit zichzelf gehouwen begin en einde zonder vuurwerk.

En dus, enkel het allerbeste voor jullie: boezemvrienden, nieuwe kunstenaars, kinderen, oud-geliefden, thuislozen en brievenmeisjes van deze wereld.