Fermer
Een Brugs wandtapijt met een bijbels tafereel uit het oude testament sprokkelt ornamenten en figuren uit Rubens' directe omgeving.
Het wandtapijt "De minzaamheid van Rebecca" verbeeldt een tafereel dat staat beschreven in het Oude Testament, meer bepaalt in het boek Genesis (Gen. 24:11-20). In dat verhaal stuurt Abraham een knecht naar zijn familie in Nahor, op zoektocht naar een geschikte vrouw voor zijn zoon Isaak. Bij een bron in Nahor bidt de knecht, vermoedelijk Eleziër, tot God. Of Hij een jonge vrouw kan sturen die, als Eleziër om water vraagt, niet alleen hem water zal geven maar ook zal aanbieden om zijn kamelen water te geven.
Als Rebecca bij de bron komt, vraagt Eleziër om water. Zij geeft het hem en biedt bovendien aan de kamelen te drenken! Het goddelijke teken! Eleziër vraagt (en krijgt van) Rebecca’s familie toestemming voor een huwelijk met Isaak, de zoon van zijn rijke meester Abraham.
Op het wandtapijt staat zowat het hele verhaal afgebeeld. Centraal staat Rebecca die de knecht water schenkt, de knecht geeft juwelen als huwelijksgeschenk aan Rebecca. Achter de knecht houdt Laban, Rebecca’s broer de kamelen van de knecht in toom. Op de achtergrond staat nog een reiziger en twee dorpelingen.
De Latijnse tekst bovenaan identificeert de scène, en verduidelijkt het belang: “AFFABILITAS REBECCAE MALA AEREA IN LECTIS ARGENTEIS QUI LOQUITUR VERBUM TEMPORE SUO PROV XXV”. Vertaald: "De minzaamheid van Rebecca. Gouden appels op een zilveren pronkschaal: dat is een woord, als het te rechter tijd wordt gesproken." (Spreuk. 25:11)
Het vaandel onderaan citeert het bijzondere moment waarop Rebecca ook de kamelen te drinken geeft: “QUIN ET CAMELIS HAURIAM AQUAM GEN. XXIII ”. "Zelfs voor de kamelen zal ik water trekken." (Gen. 24)
Rubens, Helene Fourment in haar bruidsjurk (detail), 1630, Alte Pinakothek München
Detail van het wandtapijt De minzaamheid van Rebecca, Gruuthusecollectie Musea Brugge
Dit wandtapijt is vervaardigd in een onbekend Brugs atelier rond 1670. Het maakt waarschijnlijk deel uit van een reeks van acht tapijten, met vrouwelijke protagonisten uit het Oude testament. De tapijtenreeks leukt artistiek aan bij het werk van de Antwerpse kunstenaar Pieter Paul Rubens en zijn omgeving. Sommige figuren op het wandtapijt vertonen grote stilistische gelijkenissen met personages uit schilderijen van de meester zelf. Mogelijk werden voor de cartons ook handig gebruik gemaakt van ontwerptekeningen in Rubens werkplaats. De boorden van de tapijten verwijzen zo mogelijk nog directer naar een ontwerp in Rubens' omgeving. De boordversiering van De minzaamheid van Rebecca bovendien vertoont een grote overeenkomst met deze van een uitvoering van de -ook in Brugge geweven- reeks De zeven vrije kunsten. Vooral de boorden van De astrologia uit de Gruuthusecollectie zijn nagenoeg identiek aan deze van Rebecca. En die wandtapijtenreeks is gebaseerd op tekeningen van Cornelis Schut, een leerling van Pieter Paul Rubens.
Boord wandtapijt Rebecca (detail), Gruuthusecollectie Musea Brugge
Boord wandtapijt Astrologie (detail), Gruuthusecollectie Musea Brugge
