Close
Zuster Verbeke werkte van 1750 tot in 1785 in de apotheek. Ze liet twee belangrijke zaken na. Het Winckel Bouck, een medicinaal receptenboek met de meest gebruikte geneesmiddelen in de apotheek en een nieuwe natuurstenen vloer in de apotheek.
Vrouwen hebben het doorheen de eeuwen niet altijd makkelijk gehad. Vaak speelden ze een ondergeschikte rol. Maar op die regel zijn er uitzonderingen. Het gaat dan meestal om vrouwen van de hogere klasse of meisjes die kozen voor het religieuze leven.
Zuster Eleonora Verbeke behoorde tot die laatste categorie. Ze groeide op in Brugge als dochter van een bleker. Dit is een ambacht die instond voor het wit maken en wassen van lijnwaad, een textiel op basis van vlas.
Op 25 januari 1735 legde Eleonora de kloostergeloften af binnen de gemeenschap van het Sint-Janshospitaal. Ze was toen 22 jaar. Eleonora koos expliciet voor het Sint-Janshospitaal, waar een actieve gemeenschap van zusters Augustinessen de zorg voor de medemens centraal stelde.
Als Eleonora intreedt bestaat de apotheek van het Sint-Janshospitaal bijna een eeuw. De apotheek werd in 1645 ingericht in het broederklooster waar toen al geen broeders meer woonden. Zij wordt de elfde apothecaresse als ze zuster Marie Anne Fatou opvolgt in 1750. In de periode ervoor was ze o.a. Novitiemeesteresse wat betekende dat ze jonge meisjes begeleidde tijdens hun eerste maanden in het klooster. Eens je de professie of kloostergelofte had uitgesproken, was je novice af en trad je definitief toe tot de kloostergemeenschap.
Eleonora Verbeke werkte vijfendertig jaar in de apotheek en liet ons twee belangrijke zaken na. Het meest opmerkelijke is het Winckel Bouck dat tot stand kwam onder haar hoede. Het Winckel Bouck is een medicinaal receptenboek met de meest gebruikte geneesmiddelen in de apotheek. Het eerste recept werd genoteerd in 1751. Het is een eenvoudig schriftje waar met een pen zorgvuldig de bereidingen werden genoteerd. Waarschijnlijk was dit een werkbaarder document dan de vuistdikke kruidenboeken die de apothecaresses bezaten.
Een andere bijzondere herinnering aan Zuster Verbeke is de natuurstenen vloer in de apotheek. In een tegel achter de lange recepteertafel staat volgende tekst gebeiteld:
Dese vloeren syn geleydt door
Sa Eleonora Verbeke
de liefde tot godt
doet alle quaedt breeken
Anno 1761
De datum 1761 is kort na het overlijden van haar vader in 1757. Misschien kwam het geld voor het bekostigen van de vloer uit de erfenis van haar vader.
De grote kloostertuin was tegelijk boomgaard, groeten- en kruidentuin, waar ongetwijfeld kruiden werden gekweekt die in de apotheek in allerlei medicijnen werden verwerkt.
Vandaag herinneren de kruidenperkjes op het binnenpleintje aan deze verdwenen kruidentuin. Een perkje is opgedragen aan Zuster Verbeke. Het bevat de meest voorkomende planten uit het Winckel Bouck: de anijsplant, zoethout, venkel, de Provenceroos, de Hondsroos en spijklavendel.
Zuster Verbeke werkte van 1750 tot in 1785 in de apotheek. Ze stierf op 12 januari 1786, op de gezegende leeftijd van 72 jaar.
Dit jaar kreeg Zuster Eleonora haar langverdiende erkenning, toen voor haar geliefde apotheek een straatnaambord werd onthuld. ‘Eleonora Verbekehof. Zuster-apothekeres (1713-1786) Sint-Janshospitaal' staat er op te lezen.
Zuster Verbeke komt ook voor in de aflevering over Brugse vrouwen in de VRT reeks Meer vrouw op straat van dinsdag 14 april 2020.
