Close

19 | De Prince Royal, een formidabele oorlogsbodem

De Prince Royal is een van de grootste en zwaarste oorlogsschepen die de Engelse marine ooit had. Dit gedetailleerde scheepsmodel van het imposante oorlogsschip is gemaakt rond 1860.

XXX O 0162 A aangepast

Modelbouw is een zeer bijzonder gegeven. Het kan zowel voor ernstige professionele doeleinden worden gebruikt, bijvoorbeeld in de architectuur, of gewoon als hobby. Vast staat wel dat een schaalmodel inzicht geeft in hoe het grote object werkt of zal werken.

De Prince Royal is een van de grootste en zwaarste oorlogsschepen die de Engelse Marine ooit had. Dit gedetailleerde scheepsmodel, gemaakt rond 1860, geeft een inzicht in het imposante van een dergelijk oorlogsschip. Het is een replica van hout, katoen, textiel en metaal, uit de collecties van het Gruthusemuseum dat was tentoongesteld in het nu door de coronamaatregelen gesloten MSK Gent.

Gebaseerd op tekeningen en schilderijen maakte de modelbouwer dit schip na tot het fijne touwwerk en de verbindingen toe. Het originele schip gaat verloren in 1666.

XXX O 0162 D aangepast
The Prince Royal uit 1610, ca. 1860, XXX.O.0162, Gruuthusemuseum

Het oorogsschip wordt in de 56 jaar dat het in gebruik is ontelbare keren verbouwd en vergroot. Voor de 19de-eeuwse modelmaker geen sinecure om een zo waarheidsgetrouw mogelijk model te bouwen louter gebaseerd op de tekeningen en schilderijen voorhanden! We weten ook niet op welk schilderij of tekening de modelbouwer zich baseerde.

HMS Prince Royal IMG 7034
Anoniem, The Prince Royal in 1663, ca. 1670, Trinity Museum, wikimedia commons

De Prince Royal -het origineel- wordt op 25 september 1610 te water gelaten. Het ontwerp is van Phineas Pett I, zowat de befaamdste scheepsbouwer van Engeland in die tijd. Het is een ‘big ship’ met verschillende dekken en 55 kanonnen!

De naam ‘The Prince Royal’ verwijst naar kroonprins Hendrik Frederik Stuart (1594-1612) die ondanks zijn jonge leeftijd de drijvende kracht is achter de bouw.

Tijdens de Vierdaagse Zeeslag van 11 tot 14 juni 1666 loopt het voor de HMS Prince Royal erg mis. De slag is zowat de langste zeeslag uit de geschiedenis. Hij wordt uitgevochten tussen de Vlaamse en de Engelse kust. Het zware schip met op dat moment 92 kanonnen strandt op de Galoppersbank een eindje voor de Engelse kust. Als er ‘branders’ worden ingezet, kleine sloepjes met brandend teer, geeft de in paniek geraakte bemanning van de Prince zich over. De Nederlanders proberen het schip terug drijvende te krijgen en zo als oorlogsbuit mee te nemen, maar dat mislukt.

Admiraal Michiel De Ruyter beslist daarop om de HMS Prince Royal in brand te steken, zodat de Engelsen hun vlaggenschip niet meer terug in handen krijgen.

Willem van de Velde II De verovering van het Engelse admiraalschip de Royal Prince
Willem Van De Velde II, De verovering van de Prince Royal na de Vierdaagse Zeeslag, ca. 1670, Rijksmuseum