Deze zaal biedt toegang tot het pronkjuweel van het Gruuthusepaleis: de bidkapel van Lodewijk van Gruuthuse. Van daaruit kon Lodewijk samen met zijn vrouw de mis volgen in de Onze-Lieve-Vrouwekerk. Stap er maar eens binnen: vanuit de kapel kijk je rechtstreeks uit op het koor van de kerk. Het luxueus afgewerkte 15de-eeuwse interieur is nog authentiek.
In de middeleeuwen speelde het geloof voor veel mensen een allesbepalende rol. Om hen te ondersteunen bij het gebed, stonden kerken, kapellen en kloosters vol met heiligenbeelden. Soms maakten die deel uit van grote altaarstukken of retabels, maar die zijn sindsdien vaak verloren gegaan. Veel beelden waren ook kleurrijk beschilderd. Daarvan zijn in deze zaal nog diverse sporen te zien.
Maria is een centraal personage in het christendom. Je ziet haar hier een aantal keer. Ook in Brugge was de devotie voor Maria of Onze-Lieve-Vrouw intens.
Déze Maria, een prachtig uitgewerkt houten beeld, is aan het lezen. Zo meteen zal de engel Gabriël haar doen opschrikken en aankondigen dat zij de moeder wordt van Jezus, de zoon van God. Zo werd Maria de zeer geliefde en zeer menselijke moeder van álle gelovigen. Zij wendden zich tot haar op zoek naar troost. Of om bij Christus en God een goed woordje te doen.
Dit beeldje maakte deel uit van een topstuk: een groots en prestigieus Utrechts retabel. Retabels, met hun tientallen beeldjes, stonden achter een altaar, ook in Brugse kerken. Zo hadden gelovigen tijdens misvieringen een aandachtspunt. Veel retabels werden besteld door broederschappen voor hun altaar in de kerk, zoals ook het Utrechtse prachtstuk. Daar bleven slechts fragmenten van over, waaronder dit beeldje, en die raakten verspreid. Ook veel kunst uit Brugse kerken ging verloren, onder meer tijdens de Beeldenstorm.
Alles wat middeleeuwse mensen deden, deden ze met het oog op het leven ná dit aardse leven. Om hun hemel te verdienen. Daar kon Maria hen bij helpen. Zo meteen werp je een blik in haar Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Je kijkt naar twee vrouwelijke heiligen die in de middeleeuwen bijzonder populair waren. De beelden, met hun goed bewaarde, felle kleuren, zijn gemaakt in het zuiden van Duitsland. Ook in Brugge produceerden ambachtslui in hun ateliers in serie heiligenbeelden, die ze veelkleurig beschilderden.
De heilige Agnes houdt in haar arm een lam, in het Latijn: agnus. Dat woord lijkt op haar naam, vandaar. Het staat ook symbool voor ‘onschuld’. De jonge Agnes werd in Rome verkracht en later vermoord. Ursula, die ook onschuldig werd vermoord door niet-christenen, houdt de pijl van haar moordenaar in haar handen.
Gelovigen baden tot heiligen om een gunst af te smeken, zoals een genezing. Allemaal hadden heiligen hun specialiteit. Ursula bijvoorbeeld beschermde tegen kinderziektes en zorgde voor een goed huwelijk, Agnes was de beschermheilige van jonge meisjes. Andere heiligen behoedden je dan weer voor de pest, of zorgden ervoor dat je veilig op pelgrimsreis kon gaan.
Op de sokkel in het midden van deze zaal staat nog een uiterst populaire heilige: Margareta. Onder meer onvruchtbare of zwangere vrouwen baden tot haar.
De kruisiging van Jezus Christus en zijn opstanding uit de doden twee dagen later is het kernpunt van het christelijk geloof. Dit beeld uit 1497, de datum zie je onderaan, brengt het gebeuren in beeld. De zoon van God stierf aan het kruis om de mensheid te bevrijden van de erfzonde van Adam en Eva, de eerste mensen. Door zijn offer hebben gelovige mensen weer toegang tot het eeuwige leven.
In kerken en kloosters, op straathoeken en pleinen, thuis… Overal zag je in de middeleeuwen de krachtige voorstelling van de stervende of dode Jezus aan het kruis. Ook voorstellingen van het kruis dat opgericht wordt waren populair, of van de dode Christus die van het kruis wordt gehaald. En van het verdriet bij zijn moeder Maria en zijn leerlingen. Al die beelden hielpen gelovigen om zich in te leven. Om als het ware mede te lijden.
Dit crucifix, zo heet een beeld van de gekruisigde Jezus, komt uit een Brugs klooster. Het werd kort voor 1500 gemaakt en je ziet nog de beschildering, ook op de keerzijde van het kruis. Restaurators ontdekten daar, onder overschilderingen, nóg een gekruisigde Christus, maar dan geschilderd. Misschien om het kruis van twee kanten te kunnen bekijken