6 - De kuiper

6 - De kuiper

Volkskundemuseum - vaste collectie
  • Het beroep van kuiper of tonnenmaker is volledig verdwenen in Brugge. Toch was het essentieel in deze stad, waar ooit tientallen brouwerijen zorgden voor grote tewerkstelling.

    De biertonnen in deze zaal zijn trouwens van ‘de drie Monniken’, een bekende Brugse brouwerij aan de Molenmeers.

    Naast biertonnen maken kuipers ook emmers, bloembakken, graanmaten, karntonnen en zelfs de eerste wasmachines. Al deze voorwerpen hebben dezelfde basisvorm: twee bodems verbonden met gebogen houten planken of duigen.

    Voor die duigen gebruikt de kuiper meestal eiken- of kastanjehout dat hij met een kloofmes op de gewenste breedte en buiging kapt. Dan haalt hij de duig uit met een haalmes en geeft haar op de schaafbank tot slot haar definitieve vorm. De bodem bestaat uit een aantal plankjes die met deuvels (houten pennen) verbonden zijn. Gegalvaniseerde ijzeren banden rond de duigen maken het geheel af.

    U ziet de kuiper aan het werk tijdens de laatste fase van het productieproces: met zijn drijfhamer op de zethamer drijft hij de banden aan.

  • Een kuiper maakt niet alleen houten vaten of tonnen om wijn en bier te bewaren en vervoeren. Hij maakt ook karntonnen voor het bereiden van boter en ijsemmers.

    Zoals het woord aangeeft, dient een ijsemmer voor het maken van (room)ijs. Binnenin de houten kuip is een vertinde bus geplaatst. In deze bus worden de ingrediënten voor roomijs gestopt: room, volle melk, eieren en suiker. In de plaats tussen de bus en de houten wand wordt waterijs met zout gelegd. Zodra de emmer is gevuld, begint het draaien met de zwengel. De bus en het roerwerktuig zijn zo geconstrueerd dat zij in tegengestelde richting bewegen. De ijsmassa wordt luchtig geroerd tijdens het bevriezen. Het ijs is nu nog niet klaar voor het gebruik; het moet nog minstens 1 uur rijpen om stevig en tevens zachter en fijner van smaak te worden.

Bekijk in het
Nederlands
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Français
1/2
  • Kuipersambacht
  • Ijsemmer

In detail

Volgend thema Terug naar overzicht
Sluiten

Zoek op Musea Brugge

Volg ons op

Facebook Youtube Linkedin Instagram TikTok